Pożyczka czy darowizna? Co warto wiedzieć

Kiedy znajdziemy się w trudnej sytuacji lub potrzebujemy pilnie pożyczyć dodatkowych pieniędzy - mamy dwa wyjścia. Możemy skorzystać z oferty kredytu lub pożyczki. O pożyczkę możemy aktualnie zawnioskować online bez wychodzenia z domu, a o tym czy otrzymamy środki zdecyduje ewentualny pożyczkodawca. Druga opcja to możliwość zwrócenia się o pomoc do rodziny lub znajomych. Może to też być darowizna czy pożyczka od rodziców. Często rozwiązanie takie może być dla nas bardziej korzystne, o ile będziemy pamiętać, że są pewne zasady prawne, które regulują kwestie pożyczania nawet wśród najbliższych. Warto zatem poznać kilka najważniejszych zasad, tak aby uniknąć przykrych konsekwencji.

Pożyczka a darowizna - czym są i jakie są różnice?

1. Pożyczka - jeżeli zdecydujemy się na pożyczkę od rodziców to musimy przede wszystkim pamiętać o dwóch rzeczach: 

• w przypadku pożyczki powyżej 1000 zł obowiązuje forma pisemna, 
• pożyczanie od osób prywatnych nakłada obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych, tzw. podatek PCC od pożyczki. 

Osoby prywatne to właśnie rodzice, rodzeństwo, wujkowie, a także nasi znajomi. Pożyczając od osób prywatnych mamy obowiązek zapłaty podatku w wysokości 0.5% od wysokości pożyczanej kwoty. W odróżnieniu do pożyczek bankowych i pozabankowych, które są zwolnione z tego podatku. Ważne jest zatem to, aby do kwot powyżej 1000 zł sporządzać umowy, dobrze mieć również pokwitowanie odbioru takiej pożyczki, aby udokumentować w urzędzie skarbowym jej wysokość. Najlepszym rozwiązaniem jest przelew na rachunek bankowy. Naszym obowiązkiem jest zwrócić pożyczkę na zasadach jakie ustaliliśmy z pożyczkodawcą. Zwracamy taką samą kwotę, o ile zapisy umowy nie stanowią inaczej. 

Ustawa przewiduje kilka wyjątków, w których jesteśmy zwolnieni z podatku PCC: 

• pożyczki do kwoty 1000 zł., poniżej tej kwoty nie wymaga się również formy pisemnej, 
• pożyczki do kwoty 9637 zł. pod warunkiem, że stronami umowy są osoby z pierwszej grupy podatkowej (mąż, żona, syn, córka, wnuki, prawnuki, matka, ojciec, dziadkowie, macocha, ojczym, synowa, zięć, teściowie), 
• pożyczka od wspólnika lub akcjonariusza na rzecz spółki kapitałowej, 
• pożyczka z ZFŚS, funduszów zakładowych, od związków zawodowych, kas zapomogowych, od SKOK, 
• od zagranicznych przedsiębiorców udzielających kredytów i pożyczek o ile nie mają siedziby ani zarządu na terenie Polski.

Więcej na temat podatku od pożyczki przeczytasz również w artykule: Podatek od pożyczki - 7 rzeczy, które musisz wiedzieć o PCC. 

2. Darowizna - w odróżnieniu od pożyczki jest opcją bezzwrotną, czyli darowizny nie musimy zwracać. Objęta jest podatkiem od spadków i darowizn, czyli jest inaczej opodatkowana. To czy zapłacimy podatek zależy od rodzaju więzi rodzinnych, wartości wsparcia lub dochowania formalności związanych z poinformowaniem urzędu skarbowego o zaistniałym fakcie. W przypadku darowizny od rodziców przedstawia się to następująco: 

Grupa zerowa - jeżeli wartość darowizny nie przekracza 9637 zł to nie mamy obowiązku zgłaszania tego faktu do urzędu skarbowego, ani nie płacimy w tym przypadku podatku. Do grupy zerowej zaliczamy: małżonków, córkę, syna, wnuki, prawnuki, matkę, ojca, dziadków, rodzeństwo, ojczyma, macochę. Jeżeli darowizna przekracza wartość 9637 zł to, żeby nie zapłacić podatku musimy poinformować urząd skarbowy w ciągu 6 miesięcy o fakcie otrzymania darowizny oraz darowiznę taka przyjąć na rachunek bankowy lub przekazem pocztowym, czyli nie w gotówce. Po przekroczeniu ustawowych 6 miesięcy tracimy prawo do zwolnienia z podatku. Zapłacimy wtedy 3, 5 lub 7% w zależności od kwoty jaką otrzymaliśmy. 

Zwolnienie z obowiązku zgłaszania darowizny obowiązuje również jeżeli nabyliśmy prawa majątkowe w formie aktu notarialnego.

Pożyczka czy darowizna od rodziców - co zatem wybrać?

Wszystko będzie zależeć tak naprawdę od kondycji finansowej rodziców i relacji jakie mamy między sobą. Na pytanie pożyczka czy darowizna nie ma zatem jednoznacznej odpowiedzi. Z punktu widzenia osoby, która potrzebuje dodatkowych środków, lepiej otrzymać darowiznę. Po pierwsze nie trzeba jej zwracać, po drugie darowizna od rodziców nie jest opodatkowana. Pożyczkę należy zwrócić i jeżeli przekracza kwotę 9637 zł to dodatkowo należy zapłacić podatek PCC. Od strony prawnej darowizna jest również mniej kłopotliwa, bo do kwoty 9637 zł nie trzeba jej w ogóle zgłaszać. Jeżeli zdecydujemy się na pożyczkę pamiętajmy, że od kwoty 1000 zł wymagana jest forma pisemna takiej umowy. 

Darowizna czy pożyczka od rodziców to na pewno dobre rozwiązanie, o ile mamy możliwość zwrócenia się pomoc w takiej formie. W innym wypadku jeżeli pilnie potrzebujemy dodatkowych pieniędzy możemy zwrócić się do banku, lub skorzystać z ofert pożyczek od firm pozabankowych. Zarówno kredyty bankowe, jak i chwilówki online należy dobrze przeanalizować, tak aby podjąć najlepsza dla nas decyzję.