Restrukturyzacja kredytu - czym jest i kiedy po nią sięgnąć?

Zaciągnięcie zobowiązania kredytowego w banku umożliwia przede wszystkim realizację celów, na które kredytobiorca nie mógłby sobie pozwolić bazując wyłącznie na własnych zasobach finansowych. Uzyskane w ten sposób środki można przeznaczyć dowolnie albo celowo na zakup mieszkania lub samochodu. Jednak z zaciągnięciem kredytu wiąże się też ryzyko, że w przyszłości zobowiązanie przewyższy możliwość bieżącej spłaty rat. 

I tak sytuacja finansowa kredytobiorcy może ulec pogorszeniu wskutek utraty pracy, wypadku, choroby czy też innych zdarzeń losowych. Z pomocą w takich przypadkach przychodzi opcja restrukturyzacji kredytu, o którą warto wnioskować w swoim banku już  przy pojawieniu się pierwszych problemów w spłacie zobowiązania. Na czym polega restrukturyzacja kredytu i kiedy można z niej skorzystać?

Co to jest restrukturyzacja kredytu?

Pierwsze skojarzenia z restrukturyzacją kredytu wiążą się z takimi produktami bankowymi jak kredyt konsolidacyjny, czy też pożyczka zaciągana na spłatę innych zobowiązań. O ile są to podobne narzędzia radzenia sobie z gorszą sytuacją finansową skutkującą brakiem możliwości regularnej spłaty ustalonych rat zobowiązania, to jednak restrukturyzacja kredytu jest narzędziem dającym szersze możliwości wyjścia z sytuacji. 

Restrukturyzacja kredytu to w najprostszym ujęciu zmiana warunków aktualnego finansowania zobowiązania. Na czym polega restrukturyzacja kredytu? Ma na celu takie dopasowanie formy spłaty kredytu, żeby osobie zmagającej się z trudnościami w spłacie zobowiązania ułatwić jego regularną spłatę na łatwiejszych do osiągnięcia w danym momencie warunkach. Najczęściej można skorzystać z restrukturyzacji kredytu gotówkowego, ale jest to też możliwie np. w stosunku kredytu hipotecznego.

Na czym polega restrukturyzacja kredytu w praktyce?

W zależności od oferty poszczególnych banków istnieje kilka form restrukturyzacji kredytu:

• obniżenie wysokości miesięcznej raty poprzez wydłużenie okresu kredytowania - oznacza to wyższe koszty całkowite kredytu, jednak można w ten sposób obniżyć miesięczną ratę nawet o kilkaset złotych. Jednym z ograniczeń takiej formy kredytu konsolidacyjnego może być np. maksymalny okres kredytowania lub wiek kredytobiorcy w przypadku kredytów hipotecznych;
• skrócenie okresu kredytowania - skutkuje podniesieniem rat i obniżeniem kosztów całkowitych (dla kredytobiorców o lepszej sytuacji finansowej);
• wakacje kredytowe - możliwość zawieszenia jednej lub więcej rat kredytu w danym okresie (skorzystać można wyłącznie przy terminowej spłacie zobowiązań). Skutkuje to najczęściej wydłużeniem okresu kredytowania na tych samych warunkach. Ważne: jest to inne narzędzie niż tzw. ustawowe wakacje kredytowe;
• ustanowienie dodatkowego zabezpieczenia kredytu (np. w postaci hipoteki);
• dołączenie kolejnego kredytobiorcy do zobowiązania;
• obniżenie oprocentowania (negocjacje w tym zakresie są dostępne w niewielkiej ilości banków);
• zmiana rat równych na malejące;
• przewalutowanie kredytu (narzędzie niosące jednak ze sobą ryzyko walutowe lub ryzyko rosnących stóp procentowych).

Co znaczny restrukturyzacja kredytu dla kredytobiorcy?

Czasowe lub trwałe pogorszenie sytuacji finansowej kredytobiorcy może być efektem nie tylko utraty dobrze płatnej pracy, ale przede wszystkim utraty zdolności do pracy zapewniającej odpowiedni poziom dochodów. Przyczyną tego może być poważna choroba, kalectwo, czy też wypadki losowe. 

Oczywiście na ryzyko wpadnięcia w spiralę zadłużenia wpływ może też mieć sytuacja makroekonomiczna jak inflacja oraz rosnące stopy procentowe. Dlatego też, jeśli dochodzi do ryzyka braku bieżącej spłaty zobowiązań, to warto o restrukturyzację kredytu wnioskować niezwłocznie. Taki ruch będzie też zdecydowanie lepiej oceniany przez bank, niż pojawienie się pierwszych zaległości w spłacie rat, skutkujących negatywną historią kredytową i wpisami do BIK.

Jak skorzystać z restrukturyzacji kredytu?

Zanim złożysz wniosek o restrukturyzację, to wcześniej warto się udać do swojego banku, w którym zaciągnięte jest zobowiązanie i dopytać o dostępne formy restrukturyzacji kredytu oraz wszelkie zasady i koszty z tym związane. We wniosku o restrukturyzację kredytu z pewnością należy zawrzeć swoje dane osobowe, informacje nt. zobowiązania z numerem umowy kredytowej i datą jej podpisania, zaświadczenie o zatrudnieniu i wysokości wynagrodzenia (lub potwierdzenie pobierania renty lub emerytury, a przedsiębiorcy także zaświadczenie o niezaleganiu z płatnościami na rzecz US i ZUS). 

We wniosku należy też uzasadnić wolę restrukturyzacji kredytu z opisem bieżącej sytuacji i proponowaną formą zmiany warunków umowy kredytowej. Na odpowiedź banku z reguły czeka się od kilku dni do kilku tygodni.

Ile kosztuje restrukturyzacja kredytu?

Koszty restrukturyzacji kredytu zależą od jej formy. Poszczególne banki najczęściej pobierają drobne opłaty za zmianę warunków umowy kredytowej, jednak są to opłaty zamykające się zazwyczaj w przedziale 50-200 zł. To oczywiście niski koszt jak za komfort spłaty niższych rat i bezpieczeństwo finansowe gospodarstwa domowego. Oczywiście, w finalnym rozrachunku restrukturyzacja kredytu zazwyczaj oznacza wyższe koszty całkowite kredytu, ale w przyszłości, jeśli sytuacja finansowa się poprawi, można nadpłacić pozostający do spłaty kapitał i ponownie na tym zyskać.