Co oznacza safe harbour dla pożyczek?
Safe harbour to regulacje, które mają na celu ochronę podatników przed kwestionowaniem cen transferowych. Jak się okazuje, mają one odniesienie również do pożyczek, o ile zostaną spełnione określone kryteria. Jak wygląda to w praktyce? Jakie warunki muszą zostać zrealizowane? Serdecznie zachęcamy do lektury oraz poznania szczegółowych informacji w tym zakresie.
Na czym polega safe harbour w kontekście pożyczek?
Safe harbour w kontekście pożyczek oznacza zasadę, która chroni pożyczkodawców przed ryzykiem prawnym związanym z nieodzyskaniem pożyczki, pod warunkiem że zostaną spełnione określone wymagania (o nich wspomnimy w dalszej części tekstu). Przepisy z tym związane zostały uregulowane w ustawie o CIT (w artykule 11g).
W praktyce ma to oznaczać, że organ podatkowy odstąpi od określenia straty podatnika w kwestii oprocentowania danej pożyczki. Dodatkowo pożyczki mają być zwolnione z obowiązku tworzenia dokumentacji cen transferowych. Wszystko to jednak tylko wtedy, gdy spełnione zostaną określone warunki, ustalone przez Ustawodawcę:
- gdy oprocentowanie roczne przypadające na dzień zawarcia umowy, było ustalone na podstawie bazowej stopy procentowej oraz marży (określonych w obwieszczeniu MF),
- nie została przewidziana wypłata odsetek innych, aniżeli tych, które powiązane były z obsługą pożyczki (prowizja lub premia),
- pożyczka została udzielona na czas nieprzekraczający 5 lat.
Dodatkowo pożyczkodawca nie może być podmiotem, który ma miejsce zamieszkania lub też siedzibę w jednym z rajów podatkowych. Chodzi tutaj przede wszystkim o wiarygodność takich podmiotów oraz ich rzetelne działanie. Warunkiem jest dodatkowo to, aby łączna kwota zobowiązań lub należności z tytułu pożyczek, nie przekraczała 20 mln zł lub też równowartości tej kwoty, ale w innej walucie.
Jakie dokładnie korzyści daje podatnikowi skorzystanie z safe harbour?
Rozwiązanie to ma kilka korzyści. Przede wszystkim transakcje objęte tą regulacją nie podlegają konieczności sporządzania analizy cen transferowych. Co więcej, organy podatkowe nie weryfikują poziomu rynkowego wynagrodzenia. Wszystko to jednak nie tylko w kontekście pożyczek, ale także kredytów i emisji obligacji, a także innych usług finansowych, w przypadku których wartość dodana jest niska.
Na tej podstawie można wyciągnąć wniosek, że według oceny Ustawodawcy, takie nieskomplikowane transakcje nie generują ryzyka związanego z zaniżeniem dochodu. Tym samym nie ma też konieczności wykazywania zgodności z sytuacją rynkową, co wiąże się z wieloma ułatwieniami na poziomie operacyjnym w przypadku oferujących je instytucji.
Safe harbour? W praktyce nie jest obowiązkowe
Ważną informacją w kontekście safe harbour jest to, iż stanowi ono jedynie usprawnienie, ale nie jest obowiązkowe. Dlatego to podatnik określa, czy chce skorzystać z takiej opcji w danej sytuacji. Jeśli odstąpi od tej możliwości, to zastosowanie będą mieć zasady ogólne co do weryfikacji cen transferowych, zgodnie z zasadami cen rynkowych. W praktyce jednak większość instytucji realnie korzysta z takiego usprawnienia, które ogranicza różnego rodzaju pośrednie czynności związane z tworzeniem dokumentacji.
Nie dla wszystkich pożyczek
Warto zaznaczyć, że safe harbour nie jest gwarancją, że pożyczka zostanie spłacona. Jest to raczej zabezpieczenie przed ryzykiem prawnym, jakie ponoszą pożyczkodawcy udzielający pożyczek, którzy działać będą zgodnie z wytycznymi ustawowymi. Jednocześnie należy pamiętać, że safe harbour nie jest dostępne dla wszystkich rodzajów takich świadczeń pieniężnych. Nie obowiązuje przykładowo dla pożyczek prywatnych, które są udzielane bezpośrednio pomiędzy osobami fizycznymi. Najczęściej jednak na znacznie niższe kwoty, co wiąże się z wieloma ograniczeniami.
Jaka jest metodyka kalkulacji dla stopy referencyjnej przy pożyczce?
Jeśli stopa referencyjna jest ujemna, to trzeba zsumować następujące wskaźniki:
- bazową stopę procentową, która jest odpowiednia dla waluty danej pożyczki,
- bezwzględną wartość z wartością bazową stopy proc.,
- marżę.
W praktyce - jeśli stopa bazowa jest równa zero lub mniejsza od zera - oprocentowanie pożyczki przy safe harbour wyniesie 2 p.p.
Istotne są jednak również stopy procentowe, które dopasowano do konkretnych walut. Dla najważniejszych z nich są to następujące wskaźniki:
- SAFRON 3M - przy franku szwajcarskim,
- SOFR 3M - przy dolarze amerykańskim,
- SONIA 3M - przy funcie brytyjskim,
- WIBOR 3 M - przy złotówce,
- EURIBOR 3 M - przy euro.
Warto mieć też na uwadze, że WIBOR już wkrótce zostanie zastąpiony przez wskaźnik WIRON, co pociągnie za sobą zmiany także w zakresie ustaleń safe harbour.
Jak widać safe harbour to regulacje, które mają zapewnić większe bezpieczeństwo związane nie tylko z pożyczkami. Zrozumienie tych regulacji wymaga jednak nieco wiedzy na temat rynku finansowego oraz tego, w jaki sposób on działa. Warto jednak zapoznać się z nimi przynajmniej w sposób ogólny tak, aby być bardziej świadomym klientem korzystającym z pożyczek oraz innych instrumentów finansowych.