Co to jest scoring bankowy i co na niego wpływa?

Aby móc uzyskać kredyt niezbędne jest spełnienie szeregu różnych kryteriów. Banki sprawdzają m.in. scoring kredytowy, który okazuje się być bardzo istotny w procesie rozpatrywania wniosków. Czym dokładnie on jest, a także jak możemy upewnić się, że - jako wnioskodawcy - mamy go na wysokim poziomie? Serdecznie zachęcamy do lektury i poznania szczegółowych informacji w tym zakresie.

Co to jest scoring kredytowy?

Scoring bankowy, zwany także scoringiem kredytowym lub oceną zdolności kredytowej, to proces używany przez instytucje finansowe (m.in. banki) do oceny ryzyka związanego z udzieleniem kredytu lub pożyczki danej osobie albo firmie. Parametr ten opiera się na analizie różnych czynników, które pomagają określić, jakie jest prawdopodobieństwo, że dana osoba lub firma spłaci swoje zobowiązania kredytowe zgodnie z umową.

Scoring kredytowy wyraża się w punktach. Im jest ich więcej, tym wnioskodawca ma wyższą wiarygodność w „oczach” danej instytucji. Natomiast wyższa wiarygodność to większe prawdopodobieństwo, że finansowanie zostanie udzielone na odpowiadających nam warunkach.

Jakie są rodzaje scoringów kredytowych?

Wyróżnia się kilka ich rodzajów. To m.in. scoring:

  • użytkowy, inaczej aplikacyjny - polega na przyznawaniu punktów na bazie danych finansowych oraz osobistych kredytobiorcy. Stosują go także ubezpieczalnie,
  • behawioralny - na podstawie dotychczasowej współpracy, a także obsługi posiadanych dotąd produktów finansowych. Liczy się więc to, czy zobowiązania były spłacane w regularny sposób, czy może pojawiały się opóźnienia,
  • zysku - instytucja skupia się nie tylko na minimalizowaniu ryzyka, ale także na osiąganiu zysku wynikającego z zawiązania umowy kredytowej. 

Scoring kredytowy - co na niego wpływa?

Na scoring kredytowy wpływają takie czynniki jak:

  • historia kredytowa - to jedno z kluczowych kryteriów, dlatego ocena, czy osoba miała wcześniej kredyty, czy pożyczki i jak terminowo spłacała swoje zobowiązania, ma duży wpływ na scoring. Regularne i terminowe spłacanie zobowiązań zwiększa więc scoring,
  • poziom zadłużenia - brane pod uwagę jest aktualne zadłużenie w stosunku do dostępnych limitów kredytowych,
  • historia płatności - opóźnienia w płatnościach mają negatywny wpływ na scoring. Im więcej opóźnień, tym niższa ocena punktowa, dlatego tak ważne jest regularne spłacanie wszystkich swoich zobowiązań,
  • stosunek długu do dochodu - wysoki poziom długu w stosunku do dochodu może być oznaczany jako ryzyko i obniżać scoring,
  • wykonywany zawód - osoby pracujące w perspektywicznych branżach będą w tym przypadku w lepszym położeniu,
  • stabilność zatrudnienia i dochodu - stabilne zatrudnienie i regularny dochód są oceniane pozytywnie. Osoby o stałym dochodzie, zwłaszcza z umowy o pracę na czas nieokreślony, mają większą zdolność do spłaty kredytów, co może podnieść ich ocenę scoringową,
  • nowe kredyty i zapytania o kredyt - wiele nowych kredytów w krótkim czasie może być interpretowane jako ryzyko i obniżać scoring. Podobnie sama duża liczba zapytań o kredyt może być negatywnie oceniana, ponieważ wskazuje na próbę pozyskania wielu kredytów, co jest uznawane za ryzykowne,
  • liczba osób na utrzymaniu - im jest ich więcej, tym niższy scoring, ze względu na wyższe bieżące wydatki,
  • oszczędności - jeśli dysponujemy również poduszką finansową, czyli oszczędnościami mogącymi zabezpieczyć nas w trudnych sytuacjach, to szanse na uzyskanie finansowania są wyższe.

Oprócz powyższych czynników, instytucje finansowe mogą także brać pod uwagę inne kwestie, takie jak historia prawna czy sądowa danej osoby lub firmy. Jak więc doskonale widać, na scoring kredytowy wpływa szereg różnorakich czynników.

Czy wszystkie banki obliczają scoring tak samo?

Proces sporządzania modeli scoringowych jest złożony, dlatego zajmują się tym fachowcy z wielu różnych dziedzin, w tym matematyki, statystyki, a także psychologii. Banki bazują więc na specjalnie przygotowanych do tego celu programach komputerowych, które w sposób automatyczny oceniają wiarygodność klientów.

Ogólnie przyjmuje się, że czynniki brane w tym procesie pod uwagę są podobne. W różnych bankach mogą one mieć jednak różną wagę. Właśnie dlatego tak ważne jest to, aby podchodzić do swojego scoringu kompleksowo i dbać o wszystkie czynniki, które na niego wpływają.

Jak sprawdzić scoring kredytowy w swoim banku?

Takie informacje są do wglądu wyłącznie dla banków. Kredytobiorca może natomiast sprawdzić swoją ocenę punktową w BIK, czyli Biurze Informacji Kredytowej. Wystarczy za niewielką opłatą pobrać swój raport i sprawdzić, jak wygląda nasza aktualna sytuacja, czyli jak jesteśmy postrzegani przez instytucje finansowe. Jeśli ocena ta jest na niskim poziomie, to możemy mieć problem z zaciągnięciem kredytu w banku. Wówczas opcją jest np. chwilówka online, która sprawdzi się, gdy potrzebujemy pieniędzy szybko oraz z absolutnym minimum formalności.

Scoring kredytowy to kluczowy parametr dla instytucji finansowych. To na jego podstawie banki oceniają, czy jako kredytobiorcy jesteśmy wiarygodni i tym samym, czy warto powierzyć nam środki, o które wnioskowaliśmy.