Co oznacza pojęcie należności? Definicja

Najprostsza definicja określa należności jako kwotę, którą należy komuś wypłacić. W kontekście prawa cywilnego należność to uprawnienie osoby fizycznej (każdego człowieka), osoby prawnej (np. spółki z o.o.) lub jednostki organizacyjnej do otrzymania świadczenia pieniężnego albo rzeczowego, które wynika z zawartej wcześniej umowy. Zwrot należności powinien nastąpić w konkretnym terminie i kwocie lub rzeczach oznaczonych co do gatunku. Zgodnie z kodeksem cywilnym osobą uprawnioną jest wierzyciel, a osobą zobowiązaną dłużnik.

Jakie są rodzaje należności?

Ustawa o rachunkowości dzieli należności na dwie kategorie:

• należności długoterminowe – czyli takie, które wymagalne są po upływie 12 miesięcy od dnia bilansowego, mają termin zapadalności powyżej roku. Mogą to być należności: 
• publicznoprawne (z tytułu: podatku dochodowego, zaliczek pobranych na PIT, CIT, podatku VAT do odprowadzenia, podatków, opłat, dotacji, ubezpieczeń społecznych, zdrowotnych, ceł i innych rozliczeń importowych),
• od pracowników (z tytułu: wynagrodzeń, niedoborów i szkód zawinionych pracowników, niespłaconych pożyczek ze środków własnych przedsiębiorstwa oraz ZFŚS),
• finansowe (z tytułu: pożyczek, emisji dłużnych papierów wartościowych, dywidend, leasingu finansowego),
• warunkowe (z tytułu: przeniesienia uprawnień wynikających z weksla na inną osobę, wpłaconych zaliczek w związku z zawarciem umowy przedwstępnej).
• należności krótkoterminowe – czyli takie, których wymagalność następuje przed upływem 12 miesięcy, mają termin zapadalności poniżej roku. Są to należności wynikające z tytułu dostaw i usług. 

W jaki sposób można egzekwować należności?

W przypadku, kiedy dłużnik nie reguluje terminowo należności, wierzyciel może:

• naliczyć odsetki karne,
• wszcząć spór w sądzie.

W pierwszej kolejności wierzyciel będzie próbował załatwić sprawę polubownie. Wszystko po to, aby utrzymać swoją płynność finansową i wypłacalność. Dopiero kolejnym krokiem jest zaangażowanie zewnętrznej firmy windykacyjnej, a w ostateczności skierowanie sprawy na drogę sądową.